Refleksje po warsztatach

Były to już drugie, (chyba równie udane) Wiosenne Warsztaty Resynchonizacyjne. 
Na Warsztaty zaprosiliśmy Uczestników zainteresowanych kwalifikacją chorych do CRT, osoby kontrolujące takich pacjentów (których to przybywa każdego dnia) oraz liczną rzeszą Lekarzy, którzy rozpoczęli lub mają zamiar w najbliższym czasie rozpocząć implantację układów resynchronizujących. W Warsztatach wzięło udział 48 Uczestników i aż 15 wykładowców. Tym razem bardzo szeroko omówiono wskazania do resynchronizacji na poziomie komór poświęcając maksymalnie dużo czasu wykorzystaniu dostępnych i mniej (w niektórych Ośrodkach) technik echokardiograficznych. W wykładach poświęcono znacznie więcej czasu (niż w ubiegłym roku) zagadnieniom techniki implantacji elektrody lewokomorowej oraz powikłaniom i niepowodzeniom tej części zabiegu. Szeroko omówiono następstwa konwencjonalnej stymulacji wierzchołka prawej komory jak również zagadnienie optymalnej lokalizacji elektrody przedsionkowej jak i prawokomorowej w układach CRT. Ciekawy i obszerny był też wykład dr Axela Kreina (Niemcy) o chirurgicznych technikach implantacji elektrody lewokomorowej, a szczególnie wykorzystanie do tego celu drogi poprzez lewostronną minitorakotomię. Dużym zainteresowaniem cieszyły się też (transmitowane z Pracowni Echokardiograficznej) przedoperacujne i pooperacyjne badania pacjentów również z wykorzystaniem Dopplera tkankowego. Niezmiernie pouczające była śródoperacyjna ocena echokardiograficzna hemodynamicznych efektów stymulacji z elektrody lewokomorowej. Mieliśmy okazję przekonać się, że szybkie badanie z dostępu spod łuku żebrowego - w najmniejszym stopniu nie zakłóca zabiegu i nie zmienia warunków antyseptycznych a pozwala nie tylko przewidzieć końcowy efekt zabiegu przy danej lokalizacji elektrody lewokomorowej ale - co było ogromnym pozytywnym zaskoczeniem - pomóc szybko zlokalizować ujście zatoki wieńcowej u skrajnie trudnego pacjenta z nietypową lokalizacją ujścia. Uczestnicy zobaczyli w sumie 4 zabiegi (tym razem z wykorzystaniem sprzętu pomocniczego i kontrastowaniem zatoki wieńcowej) w tym 3 "typowe", proste i drugiego dnia jeden skrajnie trudny technicznie (który też zakończył się powodzeniem). Pozytywnie opinie Uczestników Warsztatów potwierdziły nasze wcześniejsze zamierzenia by Wiosenne Warsztaty Resynchronizacyjne stały się ogólnopolską cykliczną imprezą i zaplanowaliśmy je również na rok 2006.

Elżbieta Zinka i Andrzej Kutarski